Nitro Bira ile İlgili Bilmeniz Gereken 5 Bilgi

Bir çok bira türünde, gazlanma karbondioksit(CO2) ile sağlanıyor. Çoğunluğun da alışık olduğu, özellikle ülkemizde, genelde CO2 ile gazlanma. Ancak son yıllarda bilinirliği oldukça artan, Guinness'in ise on yıllardır kullanageldiği bir yöntem: Nitrojen gazı ile gazlandırma.

Genellikle stout, porter gibi koyu renkli, kahve, çikolata gibi tatlar barındıran biralarda tercih edilen, bardağa konduğunda biranızı katman katman çökerken izleyebildiğiniz, daha kalıcı ve kremamsı bir köpük üreten nitrojen gazını biralarımızda kullanmak için neleri bilmemiz gerekiyor, bunlardan bahsedeceğiz yazımızda. Herkese iyi okumalar.

1. Nitro Bira İçerisinde Sadece Nitrojen Gazı Bulunmaz

Çoğu insanın bildiğinin aksine, nitro biralarda gazlanma için sadece nitrojen kullanılmaz. Genellikle 70%-75% Nitrojen, 25%-30% CO2(karbondioksit) gazı kullanılmaktadır. Gazlanma seviyesi düşük biraların servisinde, hortum uzunluklarından dolayı sorunlar olmaktadır. Gaz seviyesi düşük olduğu için, musluktan servis etmeye yetecek kadar itici güç barındıramamaktadır bira. Nitrojenin yüksek itici gücü ile bu sorun çözülmeye çalışılmıştır.

Evde nitro bira ya da nitro kahve yapmak istiyorsanız, gidip saf nitrojen gazı almaya kalkmayın :) Karışım gaz hazırlayabilecek kapasitede yerler ile görüşüp 70-30 oranında nitrojen-co2 karışımı almanızı öneririz.

2. Normal Bira Musluğundan Nitro Bira Servisi Yapılmaz

Evlerimizde ya da barlarımızda kullandığımız musluklarımız ve bunlar için geliştirdiğimiz sistemlerimiz var halihazırda, ancak nitro bira servis etmek istiyorsak ne yazık ki bu sisteme ekleme yapmak durumundayız. Normal bira musluklarının ağzında "restrictor plate" olmadığı için CO2'yi biramızdan yeteri kadar uzaklaştıramayacak ve normal Stout'larda gördüğümüz kremamsı köpüğü yakalayamayacağız. Bu nedenle stout musluğu tedarik etmek gerekiyor. Normal bir musluktan nitro bira servis ederseniz, köpüksüz "flat" diye tarif edilen bir bira servis edersiniz. Nitrojen gazı sıvı içinde çözünme oranı düşük bir gazdır. Tüm gazlar gibi, çözünmesi zorlaştıkça, çözelti dışına çıkması da aynı seviyede zor bir gazdır. Bu nedenle "Restrictor Plate" içinden geçen birayı ajite ederek harekete geçmesini ve çözelti dışına çıkmasını sağlar. Bu sayede bira bardağa doldurulduğunda daha fazla serbest gaz barındırır, bu da "head" oluşumuna katkıda bulunur.

3. Kutu/Şişe Nitro Biralar Bardağa Doldurulurken Baş Aşağı Tutulmalıdır

Sıvılarda gaz çözünmesinin kurallarından biri şudur: Gaz sıvıda ne kadar zor çözünürse, dışarı çıkması da aynı derece zor olur. Nitrojen gazının bira da çözünme seviyesi düşük olduğu için, biramızı doldururken çözünmüş halde bulunan gazları dışarı çıkarmak da aynı oranda zor olacaktır. Gazın çıkışını sağlamak için birayı ajite etmemiz gerekmektedir. Bu nedenle örneğin kutu Guinness'imizi bardağa doldururken, tamamen baş aşağı tutarak gazın bira dışına çıkmasını sağlarız. Bu hem güzel bir köpük elde etmemizi, hem de daha az gazlı bir içim yakalamamızı sağlayacaktır. Bu işlemi yapmayıp bir lager gibi doldurursanız, köpük oranı çok daha az, alışık olduğunuz Guinness'e göre kısmen daha gazlı bir bira içersiniz.

4. Nitrojen Gazı, Bira İçerisindeki Şerbetçiotu Tadını Azaltırken, Malt Tadını Daha Belirgin Kılar

Nitrojen gazı, karbondioksitten farklı olarak bira içindeki şerbetçiotlarından gelen acılık hissiyatını azaltırken, malt-çikolata-kahve gibi tatları daha belirgin kılar. Bu nedenle şerbetçiotu ağırlıklı IPA gibi türlerin nitro bira olarak servis edildiğine pek şahit olmayız. Ancak yaşadığımız biracılık devrimi sebebi ile yeterince ararsanız bunu da bulabileceğinize şüphemiz yok.

5. Nitrojen Gazının Hacmi CO2'ye Göre Çok Daha Küçüktür

Nitro biraların nitrojen gazı ile gazlandırıldığını gördük. Aslen çözünme seviyesi CO2'ye göre çok daha düşük olan nitrojen gazının bir özelliği de, moleküler hacminin CO2'ye oranla çok daha ufak olmasıdır. Guinness aldığınızda köpüğü yakından incelerseniz, neredeyse köpük bile denemeyecek, kremamsı kıvamda bir "head" barındırdığını görürsünüz. Ülkemiz insanlarının alışık olduğu biralarda bulunan sabun köpüğü kıvamı ile kıyasladığımızda oldukça ufak köpükcüklerden oluşmaktadır nitro biralar. Bu nedenle uçuculuğu da daha az olduğundan, son yuduma kadar kalıcı olan kremamsı bir köpük zevki yaşatırlar.

Extra Bilgi!

6. Nitro Biralar Bardağa Doldurulduğunda Aşağı Doğru Çökmez

Doğru gazlandırılmış bir nitro birayı bardağımıza doldurduğumuzda, biranın üstten aşağı doğru katman katman çökmekte olduğunu görürüz. Bu müthiş görsel şölenin adı 'cascading effect'tir ve de biranın dibe doğru çökelmesinden dolayı olduğu düşünülür. Ancak burada asıl olan biranın çökelmesi değil, bira içindeki gazın dışarı çıkmasıdır. Yeni doldurulmuş bir bardak içindeki gaz hareket haline geçer ve sıvı içerisinde yükselme eğilimindedir. Ancak biranın bardağa değen kısımlarında gaz sürtünmeden dolayı daha yavaş hareket eder. Biranın orta kısmında hızla yukarı çıkan gaz kümeleri beraberinde belirli miktar birayı da harekete geçirir ancak bir süre sonra gazın itici gücünden kurtulan bira, sürtünmeden dolayı hareketin az olduğu bardak çeperine doğru katman katman çekilmeye başlar. Bira içindeki tüm serbest gaz "head"e katıldığında bira da hareketini keser. Dolayısı ile burada olan biranın dibe çökelmesi değil, gazın tepede toplanmasıdır.