Lugol's Iodine - Lugol Çözeltisi - Mayşelemenin Tamamlandığını Kesin Olarak Nasıl Anlarız?
Güncelleme tarihi: 5 Tem
Merhaba arkadaşlar, bu yazımızda mayşeleme işleminin bitip bitmediğini kesin olarak anlamamıza imkan tanıyan, Lugol's Iodine ya da diğer ismi ile "Lugol Çözeltisi"nden bahsedeceğiz.
Lugol çözeltisi'nin Wikipedia'daki tanımı şu şekilde:
Mayşeleme sırasında nişasta enzimler tarafından parçalanarak sindirilebilir şekerlere dönüşür. İdeal bir mayşelemede, nişastanın tamamının sindirilebilir şekerlere dönüşümü tamamlanmış olmalıdır. Ancak anlatımlarda genellikle bu ayrıntıdan bahsedilmez ya da yüzeysel geçilir. Mayşeleme için belirlenmiş süre geçtikten sonra herhangi bir kontrol yapılmadan direkt sparging/lautering işlemine geçildiğine çokça şahit oluruz. Aslında bizim de tam tahıl anlatımımız bu şekildeydi. Ancak zaman içerisinde güncelledik.
Kimyasal olarak, 1 birim iyot(I2) ve 2 birim potasyon iyodür(KI) ve sudan oluşan bir çözeltidir. Evde kendi hazırlamak isteyenler için;
0,1gr I2
0,2gr KI
30ml su
Ecza depolarında ve kimyasal satan yerlerde bulabileceğiniz bu ürünü(100ml'si 20TL kabaca) mayşelemenin bitip bitmediğini anlamak için kullanabilirsiniz. Peki nasıl?
Mayşelemenin tamamlanıp tamamlanmadığını anlamak için, mayşemizden ufak bir miktar örnek alıyoruz. Bir kaç damla işimizi görecektir.
1. Mayşeyi beyaz porselen bir tabağa(çay tabağı olabilir) döküyoruz. Birkaç damla yeterli.
2. Bir damla Lugol Çözeltisi'ni mayşemizin üzerine damlatıyoruz.
3. Tabağı dairesel hareketler ile döndürerek çözeltinin mayşenin geneline yayılmasını sağlıyoruz.
Daha sonra elde edeceğimiz karışımı rengine göre yorumlayacağız. Bunun için yukarıdaki fotoğrafı dikkatle incelemenizi öneririm.
Fotoğrafta 3 farklı çözelti ile yapılmış olan testi görüyorsunuz.
A: Nişasta yoğun çözelti. Mayşeleme başlamamış. Çok koyu bir renkte.
B: Mayşeleme devam ederken alınan bir çözelti. Nişasta çevrilmeye başlamış ancak tamamlanmamış. Renk A örneğindeki gibi koyu değil, ancak istenilen renkte de değil.
C: Örnek rengi sarı/amber aralığına kaymış, koyu bölgeler yok. Mayşeleme tamamlanmış.
Sarı-amber renk nişastanın çevriminin tamamlandığını anlatır. Mavi/siyah renk ise nişastanın çevriminin tamamlanmadığının işaretidir.
Mayşeleme işlemi tamamlanmadı ise, 10-15 dk daha bekleyerek testinizi tekrarlayınız.
Bu sayede mayşeleme işleminin tamamen bittiğinden emin olarak daha kaliteli biralar üretebiliriz. Sorularınız ve yorumlarınız için alt kısımdaki yorum bölümünü kullanabilirsiniz.
Güzel biralar herkese!
Tam tahıl bira yapımını anlattığımız yazımız için tıkla